هدف‌گذاری به معنای مشخص کردن چیزی است که قصد دارید در آینده به آن دست پیدا کنید و مراحل و معیارهایی قابل اندازه‌گیری برای آن تعیین می‌کنید تا مرحله به مرحله به هدف خود نزدیک‌تر شوید. ابتدای سال جدید فرصت خوبی برای تعیین اهداف بلندمدت و کوتاه‌مدت است. اگر شما هم در حال هدف‌گذاری هستید و سال‌های قبل در رسیدن به اهداف ابتدای سال موفق نبوده‌اید، این مطلب به شما کمک می‌کند که اهداف درست‌تری انتخاب کنید و راه رسیدن به آن را یاد بگیرید. با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
فرایند هدف‌گذاری به شما کمک می‌کند که آینده خود را انتخاب کنید و اهدافی را که در زندگی دارید، مشخص کنید. این کار به شما نگرشی بلندمدت می‌دهد تا با روش‌های کوتاه‌مدت، تمرکز و انگیزه به سمت هدفتان گام بردارید و برای رسیدن به آن‌ها اقدام کنید.
هدف‌گذاری چه مزایایی دارد؟
شاید با خودتان فکر کنید همینکه هدفی در ذهنتان تجسم کرده‌اید، برای رسیدن به آن کافی است. اما هدف‌گذاری و مشخص کردن مراحل مختلف رسیدن به آن، مزایای متعددی دارد که رسیدن به اهداف را راحت‌تر می‌کند.
هدف‌گذاری باعث افزایش انگیزه و اعتمادبه‌نفس می‌شود. به شما فرصت می‌دهد که در مورد آینده‌ی خود تمرکز کنید، در مورد آن تصمیم بگیرید و چارچوب‌هایی قابل اندازه‌گیری برای مراحل مختلف دستیابی به آن تعیین کنید.
اهداف شما باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
مهم است که در هدف‌گذاری، اهدافی را انتخاب کنید که دقیق و مشخص باشند. در واقع باید واضح باشند و دقیقا آن‌ها را تعریف کرده باشید. باید برای آن معیارهای سنجش و ارزیابی در نظر بگیرید و مهلت تعیین کنید. وقتی اهداف قابل‌اندازه‌گیری تعیین کنید، به راحتی می‌توانید نتایج تلاش‌های خود را بررسی کنید و میزان موفقیت خود را بسنجید. علاوه بر این، می‌توانید اهداف خود را به اهداف کوچک‌تر و قابل سنجش تقسیم کنید و روند موفقیت خود را کنترل کنید.
در واقع وقتی هدفی را برای خودتان مشخص می‌کنید، حتما نتایج قابل اندازه‌گیری آن را هم مشخص کنید و برای آن مهلت زمانی در نظر بگیرید. مثلا فرض کنید که هدف شما کاهش وزن است. می‌توانید مشخص کنید که در هر ماه قرار است چقدر وزن کم کنید. با این روش، دستیابی به موفقیت در چند مرحله انجام می‌شود و با دیدن نتایج مثبت، برای آن انگیزه می‌گیرید.
تعریف هدف‌گذاری
هدف‌گذاری به معنای مشخص کردن دقیق و واضح اهداف و تلاش هر روزه برای رسیدن به آن است. این اهداف تعیین‌شده باید اهدافی باشند که دوست دارید در آینده به آن دست پیدا کنید و تاریخ و زمان مشخصی برای رسیدن به آن داشته باشید.
هدف‌گذاری یک فرآیند قدرتمند برای این است که با کمک آن در مورد آینده فکر کنید و آن را بسازید.
چرا هدف‌گذاری مهم است؟
هدف‌گذاری باعث می‌شود که به آینده‌ی ایدئال خود فکر کنید و تصمیم بگیرید که دوست دارید به کجا برسید. هدف‌گذاری مهم است چون اهداف شما را کامل و دقیق مشخص می‌کند و می‌توانید معیارهایی برای سنجش آن در نظر بگیرید که تلاش روزانه برای رسیدن به هدف را لذت‌بخش‌تر می‌کند. در واقع وقتی در مورد اهداف خود تصمیم می‌گیرید، مسیر شما در زندگی مشخص می‌شود. هدف‌گذاری، راه رسیدن به آینده‌ی مورد نظرتان را تعیین می‌کند. باعث می‌شود که تمرکزتان را در مورد آینده حفظ کنید و مسئولیت آن را بپذیرید.
وقتی هدف‌گذاری می‌کنید، در واقع مشخص می‌کنید که در زندگی چه مسئله‌ای برای شما بیشتر اهمیت دارد. اینکه بدانید قرار است به کجا برسید، بهره‌وری شما را افزایش می‌دهد، استرس‌تان را کم می‌کند، تمرکزتان را بهبود می‌بخشد و امکان به تعویق انداختن کارها را کم می‌کند.
مراحل هدف‌گذاری؛ چطور به اهداف‌مان برسیم؟
با این هشت مرحله می‌توانید هدف خود را مشخص کنید و برای رسیدن به آن قدم بردارید:
۱. در مورد اهداف خود تصمیم بگیرید
اولین قدم در هدف‌گذاری موفق این است که ابتدا در مورد اهداف خود به درستی تصمیم بگیرید و سپس برای رسیدن به آن متعهد شوید. قبل از اینکه هدفتان را مشخص کنید، ابتدا فهرستی از تمام چیزهایی که مد نظر دارید و تمام فرصت‌های ممکن را بنویسید.
هدف‌گذاری فرصتی است که به شما امکان می‌دهد در مورد اهداف اصلی خود در زندگی تصمیم بگیرید. پس سعی کنید فهرستی بنویسید که در آن اهدافتان را کامل و دقیق مشخص کرده باشید. اهدافی انتخاب کنید که قابل دسترسی، قابل ارزیابی و محدود به زمان خاص باشند.
برای اینکه تصمیم درست‌تری بگیرید، خودتان را در آینده تصور کنید؛ در حالی که به هدف مورد نظرتان رسیده‌اید. با این کار می‌توانید متوجه شوید که آیا این هدف، همان چیزی است که دنبالش می‌گردید؟
هر چقدر اهداف شما دقیق‌تر و واضح‌تر باشد، احتمال رسیدن به آن بیشتر می‌شود. اهداف خود را تقسیم‌بندی کنید تا تمرکز و انگیزه‌ی بیشتری برای رسیدن به آن داشته باشید.
۲. اهداف خود را تعریف کنید
برای اینکه به هدف مشخص‌شده برسید باید ابتدا هدفتان را به درستی تعریف کنید. باید مشخص کنید که موفقیت در این هدف، چه شرایطی دارد و در چه محدوده‌ی زمانی باید اتفاق بیافتد. وقتی اهداف را تعریف می‌کنید، حتما آن‌ها را روی کاغذ بنویسید. موانعی را که برای رسیدن به هدف وجود دارد، مشخص کنید. معیارهایی برای موفقیت خود در نظر بگیرید. راه‌هایی که باید برای رسیدن به هدف طی کنید، مشخص کنید. مشخص کردن این جزییات، باعث افزایش تمرکز و انگیزه می‌شود.
وقتی هدفی تعیین می‌کنید، مهم است که یک مهلت زمانی برای آن در نظر بگیرید. وقتی برای هدفتان مهلت زمانی مشخص کنید، تعهد بیشتری برای رسیدن به آن خواهید داشت.
۳. اهداف خود را بنویسید
شاید بخش زیادی از مراحلی را که گفتیم هر روز در ذهنتان مرور می‌کنید اما مهم است که اهدافتان را حتما روی کاغذ بنویسید. شاید باور نکنید ولی نوشتن اهداف روی کاغذ، احتمال دستیابی به آن‌ها را بیشتر می‌کند. وقتی هدف مورد نظر را با جزییات کامل روی کاغذ تشریح می‌کنید، انگار که یک نقشه‌ی راه برای خودتان کشیده‌اید. این نقشه مانع از این می‌شود که در مسیر هدفتان گمراه و سردرگم شوید.
نوشتن اهداف باعث می‌شود که نسبت به تلاش برای رسیدن به آن، متعهد شوید. با نوشتن، هدف در ذهن شما جاسازی می‌شود. از آن به بعد، مغز شما دنبال فرصت‌هایی می‌گردد که رسیدن به این هدف را آسان‌تر کند. علاوه بر این، وقتی اهداف و مراحل رسیدن به آن را روی کاغذ مشخص کنید، هر چند وقت یک‌بار می‌توانید به آن مراجعه کنید و نحوه‌ی پیشرفت خود را بررسی کنید.
۴. اهداف خود را قابل اندازه‌گیری کنید
سنجش و ارزیابی روند پیشرفت، برای رسیدن به اهداف بسیار اهمیت دارد. وقتی اهدافی را در نظر می‌گیرید، حتما برای آن‌ها معیارهایی تعیین کنید که قابل اندازه‌گیری باشند. مثلا هدفتان این است که یک مهارت جدید را یاد بگیرید. برای این مهارت قصد دارید چند دوره‌ی آموزشی را بگذرانید و در آزمون‌هایی شرکت کنید. تاریخ دقیق طی کردن هر دوره‌ی آموزشی و هر نمره‌ای که باید برای آزمون بگیرید، به عنوان معیار تعیین کنید.
با مشخص کردن این معیارها می‌توانید روند موفقیت خود را ارزیابی کنید. برای اینکه به هدفتان برسید، مغز شما به ضرب‌الاجل‌های واقعی نیاز دارد تا اهداف را جدی بگیرد. داشتن اهداف قابل اندازه‌گیری، انگیزه‌ی شما را بیشتر می‌کند و تعهد بیشتری برای رسیدن به آن خواهید داشت.
بدون اهداف قابل اندازه‌گیری، انگیزه‌ای برای پیشرفت ندارید و نمی‌دانید روی کدام نتیجه باید سرمایه‌گذاری کنید. معیارها کمک می‌کنند که در مسیر موفقیت باقی بمانید و هدفتان به اندازه‌ای چالش‌برانگیز باشد که برای رسیدن به آن به حرکت وادار شوید.
۵. به اهداف خود متعهد باشید
رسیدن به اهداف، نیازمند این است که شجاعت و تعهد داشته باشید. برای اینکه به هدفتان برسید باید این مسئولیت را قبول کنید که از مسیری که در نظر گرفته‌اید خارج نشوید. در هدف‌گذاری، مسئولیت‌پذیری یعنی اینکه برای رسیدن به اهدافتان، به خودتان قول موفقیت بدهید.
وقتی به خودتان قول می‌دهید که به هدفی برسید، احتمال سردرگمی و رها کردن مسیر اصلی، کمتر می‌شود. البته این کار، راحت نیست. باید بتوانید بر موانعی که در راهتان وجود دارد غلبه کنید. می‌توانید اهدافتان را با دوستان خود در میان بگذارید و از آن‌ها بخواهید تا روند پیشرفت شما را نظارت کنند.
۶. اهدافتان را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید
اهدافتان را به قسمت‌های کوچک‌تر و قابل‌دسترس‌تر تقسیم کنید. در واقع باید بتوانید در چند مرحله، به هدف نهایی برسید. علاوه بر تعیین کردن هدف کلی و قرار دادن معیارهای قابل سنجش و مهلت برای رسیدن به هدف، برای تک تک بخش‌های تقسیم‌شده‌ی هدف هم معیار و مهلت در نظر بگیرید.
تقسیم کردن هدف به اهداف کوچک‌تر و کوتاه‌مدت، کمک می‌کند که بهتر بتوانید زمان خود را مدیریت کنید و برنامه‌ی روزانه‌ی خود را با بهره‌وری بیشتر، برنامه‌ریزی کنید. وقتی کم‌کم این مراحل را طی می‌کنید، هدف شما نزدیک‌تر می‌شود و برای ادامه‌ی مسیر، انگیزه و اعتمادبه‌نفس کافی خواهی داشت. علاوه بر این، تقسیم کردن هدف به اهداف کوتاه‌مدت‌تر، باعث می‌شود که تمرکزتان را از دست ندهید، موانع را بهتر بشناسید و راحت از سر راهتان بردارید.
۷. اهداف خود را اولویت‌بندی کنید
همه‌ی ما اهداف متعددی در زندگی داریم. بعضی از آن‌ها نیازمند تمرکز و زمان بیشتر است. بعضی هدف‌هایی که داریم ما را ملزم می‌کنند تا در طول روز وقت بیشتری برای آن‌ها بگذاریم. در نتیجه ممکن است نتوانیم چند هدف را هم‌زمان با هم پیش ببریم. در این شرایط باید هدف‌ها را اولویت‌بندی کنید و آن هدفی را که برایتان اهمیت دارد، انتخاب کنید.
وقتی هدف‌ها را اولویت‌بندی می‌کنید، زمان، انرژی و سودبخش‌ترین فعالیت‌های خود را برای رسیدن به آن متمرکز می‌کنید. در نتیجه احتمال دستیابی شما به این هدف، بیشتر می‌شود. اولویت‌بندی اهداف، مزیت دیگری هم دارد. با این کار از سردرگمی نجات پیدا می‌کنید و یک مسیر روشن برای ادامه‌ی زندگی دارید. با اولویت‌بندی اهداف، تمام انرژی، زمان و منابع خود را صرف یک هدف می‌کنید که این کار، احتمال موفقیت شما را چند برابر می‌کند.
۸. برای تمام جنبه‌های زندگی هدف‌گذاری کنید
با هدف‌گذاری می‌توانید جنبه‌های مختلف زندگی خود را بهبود ببخشید. زندگی همه‌ی آدم‌ها چندین بعد دارد. شغل، تحصیل، خانواده، روابط و… چند نمونه از این ابعاد است. برای هر بخش از زندگی خود، هدفی در نظر بگیرید و تک‌بعدی نباشید.
این اهداف باعث رشد فردی شما می‌شوند. دستیابی به یکی از آن‌ها موجب موفقیت در سایر اهداف می‌شود. اهداف مالی، اهداف مربوط به سلامتی و تناسب اندام، اهداف شغلی و… همگی در کنار هم، شخصیت شما را شکل می‌دهند. اجازه ندهید که تمرکز روی یک هدف، باعث غفلت از جنبه‌های دیگر زندگی شود.
حرف آخر
هدف‌گذاری کمک می‌کند که دقیقا مشخص کنید چه اهدافی در زندگی برایتان اهمیت دارند و دوست دارید در آینده چه شرایطی داشته باشید. هنگام هدف‌گذاری، مهم است که اهدافی را انتخاب کنید که بیشتر از همه برایتان اهمیت دارند. در عین حال، جنبه‌های مختلف زندگی را فراموش نکنید.
برای هر هدف، جزییات و مهلت رسیدن به هدف را تعیین کنید. هدف‌هایتان را دقیقا شرح دهید و حتما آن‌ها را روی کاغذ بیاورید. دستیابی به اهداف را به چند مرحله تقسیم کنید و برای هر مرحله یک مهلت زمانی مناسب در نظر بگیرید.
با طی کردن این مراحل می‌توانید زندگی هدفمندتری داشته باشید و یک نقشه‌ی راه برای ادامه‌ی مسیر زندگی تهیه کنید. داشتن نقشه، شما را از سردرگمی نجات می‌دهد و مسیر دسترسی به اهداف را لذت‌بخش‌تر می‌کند.
