۹ نکته برای حفظ امنیت حریم خصوصی آنلاین

امروزه اینترنت به‌شدت به زندگی ما نفوذ کرده است. از شبکه‌های اجتماعی گرفته تا بانکداری آنلاین، ما را به خود وابسته کرده‌اند. استفاده از این فضا، فراتر از سیستم‌های شخصی و لپ‌تاپ رفته و به تلفن‌های هوشمند، تبلت و البته دیگر وسایل الکترونیک قابل‌حمل رسیده است. به همین دلیل بسیار مهم است که از حریم شخصی خود در فضای آنلاین در هرکدام از این دستگاه‌ها مراقبت کنیم.

ممکن است برخی از ما احساس کنیم که حفظ حریم شخصی آنلاین امری بیهوده است، چراکه وب‌سایت‌ها خیلی زیرکانه قوانین را زیر پا گذاشته و حتی ما متوجه نخواهیم شد که چه اطلاعاتی را از ما به سرقت برده‌اند. حتی اگر این امر صحت داشته باشد، می‌تواند دلیل محکمی برای حفظ حریم شخصی خود در برابر چنین اتفاقاتی باشد.

برای این کار آیا باید به نکاتی فراتر از «به اشتراک نگذاشتن رمز عبور با دیگران»، «قرار ندادن بیش‌ازحد اطلاعات شخصی در پروفایل شبکه‌های اجتماعی» و … توجه کرد؟ در ادامه‌ی این مقاله با ۹ روش مهم دیگر برای افزایش امنیت حریم شخصی آشنا خواهیم شد:

۱- در تنظیمات مرورگر، «جستجوی خصوصی» (Private Browsing) را روشن کنید.

بسیاری از وب‌سایت‌ها از تکنولوژی‌های مثل کوکی (cookie) برای دریافت IP مخصوص هر کامپیوتر به‌منظور جمع‌آوری فعالیت‌های آنلاین هر شخص استفاده می‌کنند. با این کار می‌توانند رفتارهای کاربران و نیازهای آن‌ها را بشناسند و به این ترتیب سرویس‌های بهینه و متناسب با آن‌ها را ارائه دهند. نکته‌ی مهم اینجاست که برخی از این افراد، اطلاعات کاربران را به اشخاصی برای پیش بردن فعالیت‌های تبلیغاتی آن‌ها می‌فروشند.

برای کاهش نگرانی کاربران در مورد این موضوع، مرورگرها از جمله Internet Explore، Google Chrome و Mozilla Firefox گزینه‌ای را با عنوان «Private Browsing» در جدیدترین نسخه‌های خود تعبیه کرده‌اند.

با این سرویس به‌راحتی می‌توان از ذخیره‌ی کوکی و همچنین جزئیاتی مثل تاریخچه‌ی جستجو و فایل‌های موقت اینترنت در کامپیوتر خود توسط وب‌سایت‌ها جلوگیری کرد. به این ترتیب احتمال جمع‌آوری غیرمجاز اطلاعاتتان را کمتر خواهید کرد.

مرورگر سافاری ۲ در سال ۲۰۰۵، فایرفاکس ۳٫۱ و کروم ۱ در سال ۲۰۰۸ و اینترنت اکسپلورر ۸ از سال ۲۰۰۹ سیستم‌های خود را به این مورد امنیتی تجهیز کرده‌اند. فعال کردن گزینه‌ی امنیتی در مرورگر کامپیوتر و البته تلفن هوشمندتان باید در اولویت اقدامات امنیتی شما در جستجوی آنلاین قرار گیرد.

۲- آدرس IP خود را پنهان کنید.

باید به این موضوع توجه کرد که وب‌سایت‌ها می‌توانند آدرس آی پی یک شخص را با سایت‌هایی که بازدید می‌کند مرتبط سازد و ممکن است به‌عنوان مثال از طریق سرویس‌دهنده‌ی اینترنت خود و IP در نظر گرفته شده برای آن‌ها، در جستجوی آنلاین ردیابی شوند. برای جلوگیری از این موضوع می‌توان از مرورگر تور (Tor) نیز استفاده کرد.

IP مانند اثرانگشت شما در فضای آنلاین است و کاری که مرورگر تور انجام می‌دهند این است که هیچ اثری از شما در وب بر جای نمی‌گذارد. به یاد داشته باشید که پروکسی‌های این‌چنینی نیز سیستم‌های امنیتی عجیب و البته گاهی مشکوک دارند که ممکن است قصد دسترسی به اطلاعات شخصی شما را داشته باشند، پس بهتر است پیش از استفاده، به‌خوبی در مورد آن‌ها تحقیق کنید.

۳- از اکانت‌های خود log out کنید.

به این موضوع نیز توجه داشته باشید که اکانت‌ها در برخی شبکه‌ها قابل ردیابی هستند. به‌عنوان مثال، اگر از اکانت فیس‌بوک خود log out نکنید، این سیستم قادر خواهد بود که تمام فعالیت‌های شما از جمله جستجوهایتان در صفحات وب را دنبال کند.

خبر بد اینجاست که این پیگیری‌ها از این پس تنها از روش مرسوم استفاده از کوکی سایت‌ها انجام نمی‌شود، در این روش افراد از طریق IP هر شخص، فعالیت‌های خرابکارانه‌ی خود را انجام می‌‎دادند اما اکنون ID منحصربه‌فرد فیس‌بوک هر فرد مورد هدف قرار دارد.

به‌عبارت دیگر، فعالیت‌های شما در تمام پلتفرم‌ها از طریق اکانت فعال فیس‌بوک بر روی هر دستگاه متصل به اینترنت رصد می‌شود.

غول‌های مجازی مثل فیس‌بوک، آمازون و گوگل درآمد کلانی از طریق تبلیغات و اطلاعات به‌دست آمده از کاربران خود کسب می‌کنند و این ارزشمندترین گزینه برای استراتژی آن‌هاست.

آن‌ها قوانین حریم شخصی کاربران را برای رسیدن به هدف خود زیر پا می‌گذارند. پس با توجه به این مسئله، خود ما باید مراقب حریم شخصی‌مان باشیم و هر بار از اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی خود و البته اکانت سایت‌های بزرگی مثل گوگل، log out کنیم.

۴- نام خود را مرتباً در گوگل جستجو کنید.

از آنجایی که هر شخصی می‌تواند به‌صورت رایگان در فضای مجازی مطالبی را منتشر کند، ممکن است افرادی محتوای نامعتبری را علیه شما و یا از به نقل قول و با مشخصات شما منتشر کنند.

پس باید از این موارد اطلاع داشته باشیم، به آن‌ها پاسخ دهیم و از خود دفاع کنیم. با استفاده از سرویس Google Alerts می‌توانید به‌محض انتشار چنین مطالبی در سطح وب، ایمیلی از سمت گوگل دریافت کنید.

استفاده از Google Alert

نام خود را با علامت نقل قول (“Michael Poh”) یا به این روش (Michael P., M. Poh) برای جستجو مشخص کنید. نوع وب‌سایت مد نظر خود (خبری، وبلاگ، ویدیو، فروم‌ها، کتاب و …) را انتخاب کرده و تعیین کنید که چند مدت یک‌بار (هفته‌ای، هر روز یا هر زمانی که مورد مشکوکی دیده شد) این جستجو انجام شود.

توجه داشته باشید که ممکن است افراد زیادی هم‌نام با شما باشند. پس نتایج جستجو می‌تواند متعلق به افراد زیادی باشد. تمام موارد را با دقت برای یافتن مورد مربوط به خود بررسی کنید.

زمانی که سایتی را محتوی نام و اطلاعات خود یافتید:

با وبمستر آن‌ها تماس بگیرید و بخواهید که مطلب مورد نظر را حذف کنند، چراکه گوگل مسئولیتی در قبال چنین محتوایی ندارد و خود شما باید اقدامات لازم را انجام دهید.

اگر وبمستر با شما همکاری کرد و محتوای مورد نظر را از سایت خود حذف نمود ولی در نتایج جستجوی گوگل هنوز آن را مشاهده می‌کردید، لازم است به اکانت گوگل خود وارد شوید و از طریق ابزار حذف در گوگل، درخواست خود را برای حذف محتوای مورد نظر ارسال نمایید.

اگر با مخالفت وبمستر برای حذف محتوا و نامتان مواجه شدید، می‌توانید به گوگل برای نشان ندادن آن مورد با اطلاعات شما در نتایج جستجو، درخواست ارسال کنید. هرچند چنین درخواست‌هایی در قوانین حذف بسیار محدود است و برای انجام آن تضمینی وجود ندارد. برای ارسال درخواست خود به گوگل از این لینک اقدام کنید و طبق دستورالعمل آن پیش بروید.

۵- با قوانین به‌روز حفظ حریم خصوصی آنلاین آشنا باشید.

اکثر وب‌سایت‌هایی که با آن‌ها سروکار دارید، یک سری قوانین برای حفظ حریم شخصی افراد نظر گرفته‌اند و اعلام کرده‌اند که به چه اطلاعاتی از کاربران دسترسی خواهند داشت؛ اما به دلیل اینکه متن این قوانین بسیار طولانی هستند و با اصلاح‌های دشوار نوشته می‌شوند اکثر افراد برای خواندن آن‌ها وقت نمی‌گذارند.

اکثر کاربران به‌اشتباه فرض می‌کنند اگر وب‌سایتی قوانین حریم شخصی تعیین کرده باشد پس حتماً حریم آن‌ها را حفظ خواهد کرد. حقیقت این است که سایت‌ها قصد دارند به‌وضوح به کاربران خود بگویند که تا چه حد از حریم شخصی آن‌ها محافظت می‌کنند و البته خود را از نقض برخی از این حقوق‌ها تبرئه کنند.

مطالعات صورت گرفته توسط McDonald و Cranor در سال ۲۰۰۸ نشان می‌دهد که خواندن قوانین حفظ حریم شخصی سایت‌ها به‌صورت کامل و جزئی، سالانه ۲۴۴ ساعت از وقت کاربران را به خود اختصاص می‌دهد و در صورت مطالعه‌ی این قوانین به‌صورت روزنامه‌وار، ۱۵۴ ساعت نیاز است. به این دلیل، امکان‌پذیر نیست که با ورود به هر سایت جدید، قوانین آن را مطالعه کرد.

پیشنهاد می‌شود قوانین حفظ حریم خصوصی سایت‌‌هایی را بخوانید که از آن‌ها خرید اینترنتی می‌کنید؛ همچنین شبکه‌هایی اجتماعی که در آن‌ها عضو هستید، سایت‌هایی که دائماً از آن‌ها بازدید می‌کنید و یا قصد عضویت در آن‌ها را دارید. با تمام تلاش‌هایی که برای ساده کردن متون این قوانین شده، تنها کاری که می‌توان کرد این است که به‌سرعت آن‌ها را مرور کرده و موارد بروز در قوانین شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک را مطالعه کنیم.

به دنبال چه مواردی باشیم؟

طبق گفته‌ی دکتر Ann Cavoukian، کمیسر اطلاعات و حریم شخصی انتاریو، در مورد حفظ حریم خود در سایت‌ها به دنبال پاسخ این ۵ سؤال باشید:

چه کسی به دسترسی به اطلاعاتتان نیاز دارد و چه کسی به آن دسترسی پیدا خواهد کرد؟

چرا این اطلاعات را می‌خواهند؟

اطلاعات ما برای چه هدفی مورد استفاده قرار خواهند گرفت؟

این اطلاعات کجا ذخیره خواهند شد؟

در چه موقعیت‌هایی از اطلاعاتتان استفاده خواهد شد و در چه زمانی آن را کنار خواهند گذاشت؟

زمانی که با قوانین حریم شخصی یک وب‌سایت موافق نیستید با خود فکر کنید که آیا به عضویت در آن‌ها نیاز دارید؟ اگر به این نتیجه رسیدید که قطعاً این‌چنین است، در این زمان باید در مورد فاش کردن اطلاعات شخصی خود، محافظه‌کارانه عمل کنید.

سایت‌ها هراسی از فاش کردن اطلاعات شما برای تبلیغ‌کنندگان ندارند ولی شما می‌توانید با در اختیار نگذاشتن اطلاعاتتان از این اتفاق جلوگیری کنید.

۶-از موتور جستجوی StartPage بجای گوگل استفاده کنید.

اگر بابت گوگل و زیر نظر داشتن جستجو و فعالیت‌هایتان (حتی در صورت استفاده از پراکسی) توسط او نگران هستید، از موتور جستجوی StartPage استفاده کنید. شعار این مرورگر، «the world’s most private search engine» به معنی «خصوصی‌ترین موتور جستجوی دنیا» است.

تمام عملکرد این مرورگر همانند گوگل است با این تفاوت که StartPage به‌وضوح در قوانین خود اعلام کرده است که IP کاربران خود را برای زیر نظر گرفتن فعالیت‌های آن‌ها ضبط نمی‌کند. استارت پیج، نتایج جستجو را از گوگل می‌گیرد اما به‌عنوان واسطی بین کاربر و گوگل عمل می‌کند بنابراین کاربر در طول جستجوی خود، ناشناس باقی می‌ماند.

اگر از تلفن همراه اپل، iPod یا iPad با سیستم‌عامل iOS ۴٫۳ به بعد استفاده می‌کنید نیز می‌توانید اپلیکیشن StartPage را برای دستگاه خود دانلود نمایید. البته نسخه‌ی اندروید آن در دست توسعه است.

۷-دائماً موقعیت‌های خود را ثبت نکنید.

ثبت مکرر موقعیت، حریم خصوصی آنلاین و آفلاین شما را به خطر می‌اندازد و اطلاعاتتان را به‌سادگی مورد هدف این افراد قرار می‌دهد. سرویس‌دهنده‌هایی مانند فیس‌بوک، Foursqure و Runkeeper که بر پایه‌ی موقعیت مکانی کاربران عمل می‌کنند، شما را مجاب می‌کند که مکان و وضعیت خود را فاش کنید.

شبکه‌های اجتماعی به طرزی طراحی شده‌اند که کاربران همه‌چیز در مورد خود را با دوستانشان به اشتراک بگذارند؛ اما این موضوع باید در چهارچوبی مشخص انجام شود و حریم شخصی و امنیت کاربران را تضمین کند.

۸-از فاش شدن موقعیت مکانی خود جلوگیری کنید.

گاهی در این مورد، کاری از شما برنمی‌آید. تکنولوژی بکار رفته در برخی اپلیکیشن‌هایی که با موقعیت مکانی کار می‌کنند Geotagging نام دارند و مکان شما را به‌وسیله‌ی سیستم مکان‌یابی جهانی (GPS) تشخیص می‌دهند. امروزه این تکنولوژی، یکی از ویژگی‌های اصلی دستگاه‌های دیجیتال است. این ویژگی با اسنپ‌شات‌هایی که با دوربین دستگاه خود با GPS فعال نیز می‌گیرید عملکرد خود را دارد.

در واقع هم‌زمان با عکس‌برداری، موقعیت مکانی ما نیز ثبت و ضبط می‌شود. جزئیاتی مثل تاریخ، زمان، تنظیمات دوربین و … با تصویر ذخیره می‌شود.

فاش شدن اطلاعات ثبت شده در تصاویر

زمانی که تصاویر خود را در شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک و یا حتی وبلاگ خود بارگذاری می‌کنیم، می‌توانند توسط افراد غریبه دانلود شوند. البته اطلاعاتی که از پیش، همراه با تصویر ثبت‌شده است نیز در اختیار این افراد قرار می‌گیرد. بهترین راه‌حل این است که GPS دستگاه و یا دوربین خود را خاموش کنید تا از ثبت موقعیت مکانی شما جلوگیری شود.

۹-مراقب هات‌اسپات‌های ناشناس باشید.

به‌محض مشاهده‌ی وای‌فای هات اسپات روشن در مکان‌های عمومی به آن‌ها متصل نشوید. در واقع چنین نقاط در دسترسی، رمزگذاری نشده‌اند و هرکسی نزدیک به مکان شما می‌تواند به اطلاعاتی که به‌صورت آنلاین مبادله می‌کنید از جمله رمز عبور، اطلاعات حساب بانکی و ایمیلتان دسترسی داشته باشد.

پس اگر از رمز عبوری مشترک برای تمام اکانت‌های خود استفاده کنید، هکرها به‌راحتی می‌توانند به همه‌ی آن‌ها دسترسی پیدا کنند. چراکه تنها کافی است منتظر ورود شما به یکی از اکانت‌هایتان بمانند و از این طریق اطلاعات لازم برای ورود به دیگر به حساب‌هایتان را به دست می‌آورند.

برای جلوگیری از این موضوع، به وای فای مکان‌هایی از جمله کافه، هتل، کتابخانه و دیگر مکان‌های عمومی متصل نشوید چراکه افرادی هستند که با نامی شبیه به WiFi معتبر آن مکان، قصد فریب دیگران را دارند.

از اطلاعات خود مراقبت کنید.

اگر در هر صورت به اتصال به این شبکه‌ها نیاز داشتید، باید یک سری مواردی امنیتی را رعایت کنید:

در کامپیوتر و تلفن همراه خود، امکان به اشتراک گذاشتن فایل‌هایتان را غیرفعال کنید.

به سایت‌هایی که به لاگین کردن توسط اکانتتان نیاز دارد از جمله شبکه‌های اجتماعی، ایمیل یا حسابداری اینترنتی سر نزنید.

اگر به ایمیل نیاز دارید، اتصال خود را با SSL یا TSL رمزگذاری کنید.

اگر به لاگین کردن نیاز داشتید به وب‌سایت‌های ایمن که آدرس سایت آن‌ها با «https» آغاز می‌شود متصل شوید.

برای داشتن بهترین امنیت، از VPN استفاده کنید.

با انجام تمام موارد گفته شده می‌توان با اطمینان کامل در فضای آنلاین فعالیت داشت و در عین حال از حریم شخصی خود نیز مراقبت کرد.