ابزار مدیریت رمز عبور چیست و چرا باید از آن استفاده کنید؟
اینترنت در سال ۲۰۲۱ شباهت چندان زیادی به وضعیت خود در یک دهه قبل ندارد. دیگر مثل گذشته بیشتر کاربران فقط به تعدادی سایت قرار گرفته در بوکمارک مرورگر خود سر نمی‌زنند. امروزه به احتمال زیاد در عرض چند ساعت به بیش از ده‌ها سایت منحصربه‌فرد سر می‌زنید و در این میان شاید یک اکانت جدید هم ایجاد کنید. اما وقتی که از چندین اکانت مختلف استفاده می‌کنیم، باید خطر هک شدن سایت موردنظر و افشای رمز عبور آن اکانت را در نظر بگیریم.
در این میان، ابزارهای مدیریت رمز عبور برای کنترل رمز عبور چندین اکانت مختلف تا حد زیادی مثمر ثمر واقع می‌شوند. اما در کل ابزار مدیریت رمز عبور چیست و چرا باید از چنین ابزارهایی استفاده کنیم؟
ابزار مدیریت رمز عبور چیست؟
به زبان ساده، ابزار مدیریت رمز عبور یک اپلیکیشن یا افزونه‌ی مرورگر است برای هر یک از اکانت‌های شما پسوردهای پیچیده و منحصربه‌فرد ایجاد می‌کند. این اطلاعات در یک به اصطلاح «گاوصندوق» ذخیره می‌شود و فقط از طریق یک رمز عبور مرکزی که باید تا حد ممکن ایمن باشد، می‌توانید به این پسوردها دسترسی داشته باشید.
البته به خوبی می‌دانیم که در ابتدا برخی کاربران نسبت به این فرایند شک و تردید دارند. زیرا این افراد احتمالا می‌گویند که اگر تمام پسوردها در یک مکان ذخیره شوند، امنیت آن‌ها به خطر می‌افتد. اما برای این دسته از افراد باید بگوییم چنین ابزارهایی از یک روش رمزگذاری موسوم به «اثبات دانش صفر» استفاده می‌کنند. این یعنی حتی شرکت موردنظر و توسعه‌دهندگان ابزار مذکور هم نمی‌توانند به رمز اصلی دست پیدا کنند.
از طرف دیگر، برخی کاربران می‌گویند که آن‌ها تمام پسوردهای اکانت‌های خود را حفظ هستند و بدون استفاده از چنین ابزارهایی، با سرعت بیشتری می‌توانند وارد این اکانت‌ها شوند. اما چنین دیدگاهی اصلا درست نیست زیرا یک ابزار مدیریت رمز عبور می‌تواند مشخصات اکانت شما را حتی در موبایل به طور خودکار وارد کند.
در نهایت حتی اگر هنوز برای استفاده از چنین ابزارهایی شک و تردید دارید، بهتر است به سایت Have I Been Pwned سر بزنید تا ببینید کدام اکانت‌های شما به دلیل هک و نشت اطلاعاتی به خطر افتاده است. بیشتر کاربران برای اکانت‌های مختلف از پسورد یکسان استفاده می‌کنند و این یعنی اگر فقط یکی از پسوردها فاش شود، امنیت دیگر اکانت‌ها هم به خطر می‌افتد.
چگونه بهترین ابزار مدیریت رمز عبور را انتخاب کنیم؟
تقریبا تمام مرورگرها دارای ابزار داخلی مدیریت رمز عبور هستند. اگر به طور مرتب از گجت‌های مختلف استفاده می‌کنید، با استفاده از چنین مرورگرهایی که برای تمام پلتفرم‌های موردنظر ارائه شده‌اند، می‌توانید نیازهای خود را برطرف کنید. ابزارهای اختصاصی مربوط به این حوزه هم چنین کاری را انجام می‌دهد اما از قابلیت‌های بیشتری مانند اشتراک‌گذاری اطلاعات اکانت با همکاران یا اعضای خانواده هم بهره می‌برند.
برخی سرویس‌های پولی مانند Dashlane و LastPass می‌توانند به طور خودکار پسوردهای اکانت‌های شما را تغییر دهند. با این حال فقط برخی سایت‌ها از این مشخصه پشتیبانی می‌کنند و چندان نباید روی این موضوع حساب کنید. برای استفاده از سرویس پولی Dashlane باید ماهانه ۴ دلار بپردازید و سرویس پولی Lastpass هم ماهانه ۳ دلار هزینه دارد.
اما اگر فقط به دنبال ابزاری هستید که صرفاً پسوردهای اکانت‌های شما را در مکانی امن ذخیره کند، می‌توانید از گزینه‌های متن‌باز مانند Bitwarden یا KeePass بهره ببرید. اگرچه این دو ابزار هم سرویس‌های پولی ارائه می‌دهند، اما امکانات رایگان آن‌ها برای عموم کاربران کافی است و تقریبا تمام نیازها را برطرف می‌کند.
فراتر از مدیریت رمز عبور
علاوه بر استفاده از چنین ابزارهایی، بهره‌گیری از تایید هویت دو مرحله‌ای را برای اکانت‌های خود فراموش نکنید. با فعال‌سازی این مشخصه، هکرها حتی اگر بتوانند رمز عبور اکانت شما را پیدا کنند، باید یک مانع مهم دیگر را از سر راه بردارند.
با انجام همین کارهای ساده، امنیت اکانت‌های شما به طور قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند و حتی اگر به هر نحوی یکی از اکانت‌ها هک شود، دیگر اکانت‌های شما در معرض خطر قرار نمی‌گیرند.
